Lichamelijke klachten en stress signalen op je werk, heb jij ze in de gaten?
Hoe signaleer je werkstress en ga je er vervolgens mee om?
Wist je dat veel mensen, ongemerkt, last hebben van hyperventilatie en allerlei andere lichamelijke klachten op de werkvloer? Onze ademhaling speelt een grote rol in onze gezondheid. Een gezonde ademhaling zorgt dat je je kunt focussen, dat je energie goed verdeeld wordt op een dag en dat je je letterlijk minder druk maakt. Bij veel mensen is hun ademhaling verstoord. Zeker wanneer je last hebt van stress dan kan het zomaar dat je ademhaling versnelt of juist vertraagt zonder dat je het goed en wel in de gaten hebt.
Bij hyperventilatie denk je al snel aan een paniekerige ademhaling, bijvoorbeeld te snel en te diep ademhalen. Het wordt geassocieerd met paniek, stress, spanningen, angst, overbelasting of oververmoeidheid. Wanneer je zelf of in je omgeving te maken hebt (gehad) met hyperventilatie, dan weet je hoe vervelend het kan zijn. Het kan je zichtbaar belemmeren. Het maakt je kwetsbaar wanneer anderen kunnen zien dat het niet goed met je gaat. Gelukkig is het niet gevaarlijk, hoe eng het er ook soms uit kan zien. Tegelijkertijd kan het wel zorgen voor benauwdheid of duizeligheid. En al deze klachten belemmeren je in je werk.
Naast de zichtbare uitingsvorm van hyperventilatie kan je ook ademhalingsproblemen hebben zonder dat je het zelf in de gaten hebt. Je kunt onbewust steeds oppervlakkiger ademen en wanneer je druk bent, te maken hebt met veel stress en daarbij steeds minder je lichamelijke signalen opmerkt, dan kunnen deze klachten je behoorlijk opbreken. Het kost je lichaam veel energie, energie die je voor andere zaken zou kunnen gebruiken.
Hoe kom je aan hyperventilatie en waarom op je werk?
- Het is een lichamelijke reactie die niet tegen te houden is. Het ontstaat in je autonome zenuwstelsel, de plek die gevaar oppikt en waar je stresshormonen – angstgevoel worden gestuurd.
- Het kan een ‘gevaar’prikkel zijn, die je nodig hebt om te kunnen pieken.
- Positieve stress is prima. Het maakt je meer geconcentreerd, zodat je tijdelijk meer werk kunt verrichten of om onder druk te presteren. Vervolgens herstelt je lichaam op natuurlijke wijze door rust, tot het volgende piekmoment zich aandient.
- Het wordt negatief als het gevoel van angst steeds wat groter wordt, sluipenderwijs je leven en lichaam binnendringt. Dit is bedreigend omdat je dat vaak helemaal niet merkt. De gevaarprikkel kan iedere keer hetzelfde zijn maar het gevoel van angst dat je ervaart wordt groter en groter. Je komt daardoor in een negatieve spiraal. En uiteindelijk … weet je vaak niet eens meer precies wat de oorspronkelijke negatieve bron is.
Signaleren van werkstress
Stress kan zich al uiten in de kleinste zaken. Uit onderzoek is aangetoond dat zelfs bepaalde woorden of gebaren bij mensen al precies dezelfde hoeveelheid angst kunnen oproepen als in een letterlijk levensbedreigende situatie.
Een paar voorbeelden:
- Je leidinggevende komt naar je toe en zegt: “Ik wil je even spreken.”
- Een opgetrokken wenkbrauw van een collega als jij iets zegt.
- Steeds teveel werk hebben dat je niet afkrijgt.
- Gefluister als jij in de buurt bent of geroddel achter je rug om.
- Die vervelende klant of cliënt die weer eens belt.
- Voortdurend binnenkomende telefoontjes terwijl er veel ander werk blijft liggen.
- Oververmoeid raken doordat je geen nee zegt uit angst je baan kwijt te raken.
Welke reacties kunnen het angstgevoel op korte termijn verminderen?
- Probleem NU aan te pakken. Bijvoorbeeld door harder te gaan werken en geen nee te zeggen om de leidinggevende tevreden te houden. Dat vermindert op de korte termijn de angst. Niet lullen maar poetsen!
- Ten tweede zien we vaak dat mensen met elkaar praten over dat angstgevoel. Dat geeft opluchting omdat je het kan delen met een ander. Je ervaart daardoor steun uit je omgeving en ook dat vermindert op korte termijn je angstgevoel.
Veel voorkomende reacties die het op lange termijn erger maken
- Alleen korte termijn oplossingen
- Blijven praten over gevoel zonder gerichte actie.
- Wegdrukken (vechten met je gevoel), verdoven (alcohol etc), vermijden (iets anders gaan doen)
Wat werkt dan wel op korte én lange termijn?
Combinatie maken! Dus delen van wat je voelt, denkt en doet en samen met anderen oplossingen bedenken voor de echte oorzaak van de stress. Resultaat: minder kans op burn-out door sociale steun en door actief werken aan duurzame oplossingen.
Wil jij aan de slag met jouw werkstress? Meld je dan aan voor de gratis online training waarin je in twee weken leert hoe je productiever kunt werken en tegelijkertijd het risico op stress en een burn-out sterk vermindert. Aanmelden kan hier.